Sarılar Köyü Çepni Dostluk ve Kardeşlik Sitesi: Haberler

LAZ NEDİR ? ÇEPNİ DİLİ ÜZERİNE

LAZ NEDİR ? ÇEPNİ DİLİ ÜZERİNE

Çepni Dilinde Laz , konuşulanı duyan , anlayan, ancak konuşamayan kimselere denilmektedir. Herhangi bir bedeni rahatsızlıktan uzak bu kişilerle karşılıklı sohbet edilemez. Halk arasında Laz kelimesi ile en cok karıştırılan kelime ağrazdır. Ancak ağraz kelimesi bedeni bir özürü içermektedir.
Yöre halkı ile yaptığımız sohbetlerde , '' LAZ '' kelimesi genel olarak bu kültürün izlerini taşıyan herkes tarafından bilinmekte ve kullanılmaktadır.
Göçler sırasında , Horasan üzerinden göç eden Çepniler , uzun süreli konaklamalar yaparak göç etmiştir. KAldığı bölgelerde , Farsça ve Arapça ile tanışmış, bu dillere aşina olmuşlardır. Ancak Millet olmanın yegane olmaz ise olmazı '' DİL '' göçlerde diğer dillerden etkilenmemiştir. Sadece güney sahasından Anadoluya akan Çepniler , bu coğrafyadaki milletlerin dillerini anlar , Ticari pazarlıklarda iletişim kurar olmuşlardır.
Öyle ki , kuzey sahasından Anadolu'ya akan Çepni gurupları ise , bir anda karşılarına çıkan yabancı bir kültürler ve diller ile temas ettiler. Göç eden gurupların sayıca çokluğu ve savaşçı bir gurup olmaları karşısında , bilinmezliğin korkusunu yaşayan insanlar , dillerini anlayamadıkları bu guruplar karşısında , ağızları olmasına , bedeni bir engelleri olmamasına karşılık konuşamamışlardır.
Çepniler ise , konuşamayan , ya da konuşabilsede anlaşılamayan bu az sayıda ki guruplara '' LAZ '' demişlerdir.
Zaman içerisinde Anadolu'nun Türkleştirilmesinde rol oynayan Çepniler ile az sayıda ki bu guruplarla kaynaşmıştır. Kültürlerini , yanı sırada '' Lakaplarını '' tüm karadenizde ki yaşayan insanlara, sempatileri ile miras bırakan bu guruplarda , halen kullanılan farklı bir dilde bulunmaktadır. Ancak Laz'ca günümüzde çok rağbet görmeyen, karadeniz bölgesel kültürünün bir zenginliği olarak yaşamaktadır.

Gönderen : Aktan Şahan tarih : Sunday 20 September 2009 - 21:29:05 |Bu öğe yorumlara kapalı |

Bu haber öğesinin pdf dökümanını oluştur

Prof.Dr.ALİ ÇELİK GAZİANTEP'TE İDİ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğretim üyesi ve Bölüm Başkanı Prof.Dr.Ali Çelik Gaziantep'te Çepni Kültürü üzerine araştırmalarda bulundu. Tüm hayatını Oğuzların Gökhan'a bağlı Çepni kültürüne Vakfetmiş olan Prf.Dr.Ali Çelik , Çepniler üzerine sayısız yazılı kaynaklara imza atmıştır.

Yusuf Dede Karkın ve Musa'i Kazım postlarının Dedeleri sayesinde inanç kimliğini bölgede koruyabilmiş olan Çepniler , içine kapalı bir hayat sürdürmesi sebebi ile de Tarihi dokuyu en az kayıpla günümüze taşıyabilmiş nadir topluluklardan birisidir.
Çepni toplumunun Anadolu'nun her yöresinde var olduğu ve kültürel yapısının bozulmadan günümüze taşınması ile Oğuz Türk toplumu hakkında daha gerçekçi bilgilere ulaşılabilmesine yardımcı olduğunu söyleyen Prof.Dr.Ali Çelik , bu kültürün yapılacak çalışmaların gelecek yüzyıllara mutlaka taşınması gereken kodlar olduğunu önemle vurguladı.
Gaziantep Merkezinde, Yusuf Dede Karkın Dedelerinden Ali Dede ( Kocaakça ) ile birlikte yapılan sıcak dost sohbetlerne
Gaziantep Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü kayıtsız kalmamış değerli Akademisyen Mustafa Gültekin'de Çepni tarihinin kodlarının yazılmasında bizlerle birlikte olmuştur.

Milelis Köyü Ziyaret Alanı ( Seyit İbrahim Çelebi Türbesi ) , Sarılar Köyü ( Kel Mehdi Türbesi ), Yarımca ( Balıklı Göl ), Kuzuyatağı Hacı Küreyş ve Seydi Küreyş Ziyaretlerinde araştırmalarda bulunan Prf.Dr.Ali Çelik'e ziyareti sırasında, Ali Aktan Şahan ve Gaziantep Üniversitesinden Dç.Dr. Mustafa Gültekin, İskender Korkmaz, Ünal Şenkaya ve Alperen Enes Şahan eşlik ettiler.

Yukarı Kayabaşı Musa'i Kazım postundan Nadir Keskin'in evinde misafir olan Prf.Dr.Ali Çelik ile Mehmet Keskin ( Mamey Dede ) 'nin sohbetlerinde, masaya yatırılan Çepni kültürü ve Cem Türenlerine ait bilgi alışverişi ile bir çok soru cevap buldu. Yakın bir zaman sonra bir çok eserine bir yenisinin daha eklendiği müjdesini veren Prf.Dr.Ali Çelik , Çepni Kültürünün yapısı ve güzelliği hakkında yapılan çalışmalara hiçbir zaman nokta konulamayacağını ifade etti.

Yapılan söyleşilerde , Türkmen Çepni Kültürünün yok edilemez dokusunun , Anadolu'nun her köşesinde yaşamaya devam ettiği sonucu çıktı ve Birlik , beraberlik ve kardeşlik üzerine güzel ve anlamlı mesajlar verildi.

Çepni köylerimizin gelenek , görenekleri hakkında alınan ön bilgi sonrası saha çalışmaları için köylere gittik. Sırası ile aile kurumu türküler ve deyişler , düğün , ölüm , defin , yemek , askerlik gibi konularda yapılan söyleşiler , yaşamaya devam eden saygın Çepni kültürünün binlerce yıllık dokusunun , Gaziantep Çepnileri tarafından korunduğu ve korunmaya devam edeceğinin bir ispatı olmuştur.

Prof.Dr.Ali Çelik , Vilayet'i Çepni'den getirdiği sıcacık sohbetleri ile dost ve akraba Karadeniz Çepnileri hakkında bilgiler sunarak kültürel dokunun kaynaşmasında önemli bir katkıda bulunmuş oldu.

Yukarı Kayabaşı Köyünde , Musa'i Kazım Postu Sahipleri Mamey Dede (Keskin) ve Nadir Dede ( Keskin ) tarafından ağırlandık. Sohbet ve Çayların lezzetinde güzel bir gece oldu. Musa'i Kazım Postunun Gaziantep'ten Çepni Köylerine bir kısım Taliplerle göçü , bölge de birlik olunması , Seyit İbrahim Çelebi Hazretleri , Hacı Küreyş ve Ailesi , Çepni Müziği ve Türküleri , Örf Adet ve Gelenekler , Mamey Dedemizin Musa'i Kazım Duası ve Nadir Keskin Dedemizin Sazı Sözü Prof.Dr.Ali Çelik'i hayli etkilemişti. Çok sıcak dostlukların temelleri atılmış oldu.

Hasanoğlu ve Kızboğan köylerinde Muhtar tarafından ağırlanılan Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Gaziantep Üniversitesi Öğretim görevlileri, halk ile söyleşilerinde oldukça keyifli saatler yaşadılar. Kültürel mirasın en etkili aktarımı olan sözlü anlatım halkımız tarafından misafirlerin zihinlerine nakş edildi. Bu arada gittiği her yerde çocuklara karşı olan sevgisi gözlerden kaçmayan Prof.Dr.Ali Çelik , bir anda yaşça küçük olan Çepnilerin sevgili dedesi oluverdi.

Prof.Dr.Ali Çelik ile Çepni üzerine yapılan çalışmalara devam ederken , Gaziantep Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Akademisyen Süleyman Ünüvar bizlerle oldu. Saatler süren Çepni Kültürü ve tarihi üzerine yapılan sohbetler sonrasında daha çok çalışmanın gerekliliği , ana fikir olarak kendisini ortaya koymaya başlamıştı.

Yarımca Balıklı Gölde halk ile yapılan söyleşiler sonrasında Dilek Ağaçlarına birlikte Niyaz ve Dualar ederek Murat Bezleri bağladık. Hepimizin ortak dileği ise Çepni Kültürünün yarınlara bozulmadan taşınması ve kültürümüzün güzelliklerinden diğer toplumlarında yüzyıllarca olduğu gibi bundan sonrada faydalanabilmesi idi.

Ali Çelik Kimdir ?

05.08.1946 tarihinde Erzurum’un İspir kazasında doğdu. İlk ve ortaokulu Hasankale’de, liseyi Erzurum’da bitirdi. Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 1972’de İçel Mut Lisesi’nde edebiyat öğretmeni olarak göreve başladı. 1976’da Trabzon Fatih Eğitim Enstitüsü’ne tayin edildi. 1981’de Milli Eğitim Bakanlığı’nın açtığı sınavı kazanarak, Bakanlıklar Arası Ortak Kültür Komisyonu tarafından yurt dışındaki Türk çocuklarının eğitim ve öğretimini yürütmek üzere Almanya’ya gönderildi. Altı yıl bu ülkede görev yaptıktan sonra 1987’de Türkiye’ye döndü ve KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1988’de Erzurum Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde başladığı doktora çalışmasını 1993’te tamamlayarak Edebiyat Doktoru unvanını aldı. 1994’te Yardımcı Doçent, 1996’da Doçent, 2003’te Profesör oldu. Hâlen KTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğretim üyesi ve Bölüm Başkanı olarak görevine devam etmektedir.
Prof. Dr. Ali Çelik’in Türk Halk Bilimi ve Halk Edebiyatı ile ilgili çok sayıda eseri bulunmaktadır.
Evli, iki çocuk ve beş torun sahibi olan Prof. Dr. Ali Çelik iyi derecede Almanca bilmektedir.

http://www.haberler.com/prf-dr-ali-celik-gaziantep-te-3780079-haberi/

Gönderen : Aktan Şahan tarih : Tuesday 06 January 2009 - 21:32:06 |Bu öğe yorumlara kapalı |

ÇEPNİ ŞİVESİ / GİZLİ DİL

Ali, bu gece örülü var, çülepen gelmiş,. / Ali, bu gece ayîni cem var, dede gelmiş.
Ali, çülepen, bütün ernişleri bu gece örülüye bekliyor..gelmezsen yüzüne cihan karası çekilecek…(Alaysı) / Ali, dede, bütün alevileri bu gece ayîni ceme bekliyor…gelmezsen, dede, seni meclisten atacak..(Alaysı).
Arıf arıf paylıhla / Yavaş yavaş arakla..
Bi bozlan halandı geldi ceğeye / Bir yabancı ile eve geldi girdi.
Boz geliniş, seninle g(k)evikleşecekmiş / Yabancı gelince seninle konuşacakmış.
Cabılı yayı(ğı)n üstünden paylıhla gel / Tereyağını yayığın üstünden arakla gel.
Ele güne malamat olduk / Ele güne, herkese rezil olduk..
Erniş ceğeye vardı, moylanacak / Çepni eve gitti, işeyecek.
Erniş halandı, bozun yanında / Çepni geliyor, yabancının yanında.
Farazın elini ayağını küldün mü? / Koyunun elini ayağını bağladın mı?
Ferazı eyerle, halanalım / Atı eyerle, gidelim.
Gerez bir cedi nuharla, gidelim halandıralum./ Güzel bir keçi bul, gidelim çalalım/kaldıralım.
Gücük işi yapmış / Pislemiş.
Gücükle artık / Otur artık, kıçını yere koy...
Harıbı nufarladın mı? / Koyunu gördün mü?
Hontayı paylıhlayalım mı? / Buğdayı çalalım mı?
Hökeli halandırıp sitginleyelim, masını mezleyelim. / Sığırı kaçırıp keselim, etini yiyelim.
Hökeli sitginleyip mezleyelim. / Sığırı kesip yiyelim.
İşler kepir / İşler yolunda.
Kepir tosbağası kılıklı / Ufak tefek insan.(Alaysı)
Manış halanıyo, nuharlamasın. / Yabancı geliyor görmesin.
Manışı paylıhlayacağım, sen noharla / Yabancıyı çarpacağım, sen gözetle.
Manışın yekeni mi tükenecek, zibiti arıf arıf kes.../ Yabancının, patronun parası mı tükenecek, (sen yoksa bunu mu düşünüyorsun) üzümü yavaş yavaş kes..
Mutaflıdan mutaflıya / Erkekden erkeğe.
Nar erdi / Güneş battı, gece oldu , vaktimiz geldi.
Nar erdi halanalım./ Vakit geldi, güneş battı gidelim.
Oğlumu sağdıcımla askere sa(ğ)lıkladım /Oğlumu sağdıcımla askere yolladım,uğurladım.
Saati geldi manış gabaktepeye halandı / Saati geldi sünni namaza gitti.
Salıkla / Yürü, koş.
Silik manışla halanıyo, fazla gevikleşmen./ Jandarma bir yabancıyla geliyor, fazla konuşmayın
Tunataz gerez, halandıralım mı? / Kadın güzel, kaçıralım mı?
Tunataz velekledi / Kadın doğurdu
Yalazı tunataza verdim./ Tabancayı karıma verdim.
Yazıcı gücüğü /Tavuk yumurtası.
Yazıcı gücüğü, Vedat'ın uğur işi / Tavuk yumurtası Vedat’ın ilk hırsızlığı.

Çepni Şivesi Sözlüğü İçin Her zaman ki gibi Devamını oku yazısını tıklayalım

[ Devamını oku... ]

Gönderen : Aktan Şahan tarih : Friday 02 January 2009 - 09:03:34 |Bu öğe yorumlara kapalı |

DOLMEN MEZARLAR

'' Yazan : Ali Aktan Şahan'' DOLMEN MEZARLAR

Dolmen Mezarlar, toprakta yan yana ve aralıklı olarak dizilmiş birkaç büyük dik ve yassı taşla bunların üstüne yatay olarak yerleştirilmiş yine büyük yassı taşlardan oluşan ve genellikle mezar olarak kullanılmış olan taş devri döneminden kalma yapılardır. Megalit kültüre aittirler.
Neolitik anıtlar, neolitik toplumların kültürleri hakkında bir çok bilgiyi saklamaktadır. ( Megalit bir yapı veya anıt oluşturmak amacıyla kullanılan büyük bir taştır ) Anıtların ortaya çıkışı ve işlevleri sosyal gelişmenin ürünüdür. Kökeni m.ö. 4000'lerden çok daha öncesine dayanan ve o zaman ki bir çok uygarlıkta görülen bir yapı türüdür. En önemli ve en kompozit olanı ise İngiltere de bulunan Stınehedge'dir.

Çepni Diyarı Sarılar Köyü ve civarında , İpek yolu üzerinde sayısız Dolmen Mezar bulunmaktadır. Ancak yine ilgisiz kalmaktadır. İngiltere'de olsa özel koruma altına alınacak olan Dolmen Mezarlar , bölge halkının bilgisizliği ve yetkililerin ilgisizliği ile birer birer yok olmaktadır.

Sarılar Köyü civarında bulunan sayısız Dolmen Mezara örnek olarak aşağıda ki resmi örnek gösterebiliriz..

Gönderen : Aktan Şahan tarih : Monday 29 December 2008 - 23:12:49 |Bu öğe yorumlara kapalı |

YOL YAPIM ÇALIŞMALARINDA YOK OLAN KÜLTÜREL MİRAS

YOL YAPIM ÇALIŞMALARINDA YOK OLAN KÜLTÜREL MİRAS

Gaziantep İli Yavuzeli İlçesi Sarılar Köyü sınırlarında bulunan Kaya Mezarlar , hiç bir inceleme , araştırma ve kazı çalışması yapılmadan , Gaziantep Rumkale Turizim Yolu yapım çalışmalarında , iş makinaları tarafından yok edildi. Tarihi bir beldeyi turizme kazandırmak ve yerli yabancı turistlere daha iyi hizmet sunmak için başlatılan yol çalışması ile bir diğer tarihi dokunun yok edilişi , bölge halkını çok üzdü. Bu tarihi eserlerin sessiz bir biçimde hafızalardan silinmesi , bölgenin zengin tarihi kimliğine büyük zararlar verdi.

Sarılar Köyünde yol boyu yürüyüşlerinde kimi zaman hikayelere , kimi zaman efsanelere konu olan tarihi mezarlar bölgede çokça bulunuyor. Ancak bu güne kadar üzerlerinde yeterli araştırma yapılmamış olup , herhangi bir koruma programı uygulanmamaktadır. Sonra ki yüzyıllarda saklanmak amacı ile kimi zaman ise çobanlar için barınak olarak kullanılmış tarihi eserler Devletimizin vazgeçilmez zenginlikleridir. Dileriz bu yok ediliş sonrası diğer zenginliklerimiz layık oldukları ilgiyi bundansonra görebilirler..

Kaya mezarları, toplumsal değeri yüksek kişiler için yapılmış, oyulmaya ve işlenmeye uygun kayalarda oluşturulmuş mezarlardır.
Anadolu'da MÖ 3000'de başlayan ölüyü eve benzer bir mimari yapı içinde gömme adetinin izleri tarihsel zenginliklerimizdir.

Gönderen : Aktan Şahan tarih : Monday 29 December 2008 - 21:57:39 |Bu öğe yorumlara kapalı |

ÜYELİK İŞLEMLERİ

SİTE İÇİ GEZİNTİ İÇİN LÜTFEN ÜYELİK ALALIM

Değerli arkadaşlar ,
Site üyelik alımlarında ,
''İSİM'' , ''SOYADI'' , ''AİLE'' ,''LAKAP''bilgilerinizi lütfen eksiksiz giriniz
Aksi durumda , ÜYELİKLERİ AKTİF edilmemektedir.
ÜYELİK AKTİVASYONU 24 SAAT İÇİNDE YAPILMAKTADIR
''Yani bizim insanımız değilse veya bilgileri eksik girilmiş ise başvuruları iptal ediyorum !!''
Ali Aktan Şahan

Bu İnternet Sitesin de , Gelir elde etmeye yönelik hiç bir reklam yazı, logo , resim vs. kabul edilmez.
Whether at this Website Revenue for obtaining any advertising text, logo, pictures, etc.. not accepted.
Будь на этом сайте Выручка для получения любой рекламный текст, логотип, фотографии и т.д.. не принимаются.
Ob in diesem Website-Einnahmen für den Erhalt jede Werbung Text, Logo, Fotos, etc.. nicht akzeptiert.
Que ce soit à ce revenu de site Web pour obtenir le texte de la publicité, logo, images, etc. pas accepté.
Sia in questo sito Web delle Entrate per ottenere qualsiasi testo pubblicitario, logo, immagini, ecc. non accettata.

Gönderen : Aktan Şahan tarih : Thursday 30 October 2008 - 00:06:41 |Bu öğe yorumlara kapalı |

ÇELEMİ - ATALAR SU KÜLTÜRÜ

Çelemi , Sarılar Köyüne yakın bir mesafede , Fırat Nehrinden yaklaşık 40 metre yukarıda , önünde küçük bir yapay havuz oluşturulmuş bir mağara idi. Bu mağara eğilerek girilebilen bir giriş sonrası , içerisinde 7, 8 metre uzunlukta 5,6 metre genişlikte büyük bir oda görünümlü kısma ulaşılıyordu. Karanlığa doğru giderek daralan ince uzun ve ileri kısımlarında bir insanın giremeyeceği kadar dar , derinliklerinde kaybolan bir mağara idi. Bu ince uzun tünelin içerisinden , bir kaynak suyu gelmekte , zaman içerisinde oluşturduğu yosunların kokuları mağaraya yayılmakta idi.

Yakın bir zamana kadar , Sarılar Köyü halkı Çepniler tarafından Fırat Nehri kıyısında, Mayıs ayının ikinci Pazar günü gidilen bir ziyaret alanı bulunmakta idi. Bu mağarada Çepni insanları , kurbanlar kesmekte ve niyaz ettiği mağara ve su aracılığı ile Allah’tan dileklerde bulunmakta, dualar etmekteydiler. Bölgede yapılan barajlar sonrası , sular yükselmiş Mağara baraj altında kalmıştır. Çelemi Mağara ziyareti 2000'li yılların ilk yıllarına kadar bölge, yıllar boyu Çepni Halkının toplu olarak belirli günlerde gittiği , yanı sıra adanan adaklar sonrası yakın aile bireylerinden oluşturulan topluluklarla , lokal olarak ziyaret alanı olarak kullanılmaya devam etmiştir.

Çelemi Mağara / Su Ziyaretine gidenler mağara duvarlarına taşlar yapıştırarak dileklerinin kabul edilip edilmeyeceğini sınamakta ve bu şekilde dileklerde bulunmaya devam etmekteydiler. Bu taşların yapışması için inanç çok önemli idi. Nitekim , inancı kuvvetli olanların taşlarının , adeta bir mıknatıs gibi yapıştığı söylencesi , bölge halkı Çepniler arasında sürekli konuşulurdu.

Aynı şekilde mağara ve civarına mumlar yakmakta , bu mumlar ile Allah'tan dileklerde bulunmaktaydılar. Yıl içerisinde dilekleri kabul görenler ile yeniden dileklerde bulunacaklar , Toplu olarak gidilen gün dışında da Çelemi Mağara Su ziyaretine gitmekteydiler.

Kesilen kurbanlar , toplu yemekler yapılarak birlikte yenilmekte , zengin ve fakir kavramı bir kenara itilerek,eşit ve kardeşçe bir ortamda zaman geçirilmekteydi.Yine aynı şekilde mağara içerisinde ki gölde , el ve yüzler yıkanarak , hastalık ve dertlerden korunmaya çalışılırdı.

Halkın bir araya gelmesi ile büyükler , önemli konular hakkında birlikte müzakere ederler , dargınları barıştırır , ortaklaşa yapılacak İMECE işleri için karar alırlardı. Burada büyükler tarafından , çocukları için alınacak evlilik kararları , daha makbul sayılırdı.

Türklerin İslam inancı içerisinde yer bulan Mağara Kültü , kutsallığını korumuş , inançların yönlendirmesi ile ,doğru sözlü olmak , ikrardan dönmemek gibi konularda Halk kültürünüde olumlu olarak etkilemeye devam etmiştir.

Türklerde Mağara ve Atalar Kültürü;
Hunlar Ongın Irmağı civarında ,Kök Türkler ve Uygurlar Tamir Irmağı kıyısında , her mayıs ayının ikinci haftasında , Gök Tanrı'ya, Atalara , at ve koyun kurban ederlerdi. Yine Sonbaharda Tai’linde aynı törenler yapılırdı. Kurban olarak aygır ve koç kullanılırdı; yani kurbanlar, hayvanların erkeklerinden olurdu. Çin kaynaklarından öğrenildiğine göre, Asya Büyük Hun Kaganlığı çağında Türkler arasında kutsal bir Ata Mağarası inancı vardı. Yılın aynı günü Kağan başkanlığında ve büyük törenlerle mağara ziyaret edilirdi . Halk , Kamlar eşliğinde bu mağaralarda kurbanlar keser , dileklerde bulunurdu.Mağara duvarlarına , Atalardan istedikleri dileklerin kabul edilip edilmediğini anlamak için
taşlar yapıştırırlar dı. Taş mağara duvarına yapışır ise dileklerinin kabul olacağına inanırlardı. Yine mağaraların içinde çıralar yakarak ortamı aydınlatırlar , bu hizmetleri karşılığında korunacaklarına ve bereket kazanacaklarına inanırlardı. Etrafa kutlu kayın ve meşe ağaçları
dikerek mağara civarını kutlu ormanlar ile dokurlardı.Kök Türk Devleti'nin yıkılmasından sonra, 748 yılında

[ Devamını oku... ]

Gönderen : aktan tarih : Wednesday 22 October 2008 - 00:54:13 |Bu öğe yorumlara kapalı |